.. మహాగణపతి సహస్రనామ స్తోత్రమ్ ..
(From http://sanskritdocuments.org/ )
. మునిరువాచ .
కథం నామ్నాం సహస్రం తం గణేశ ఉపదిష్టవాన్ .
శివదం తన్మమాచక్ష్వ లోకానుగ్రహతత్పర .. ౧..
. బ్రహ్మోవాచ .
దేవః పూర్వం పురారాతిః పురత్రయజయోద్యమే .
అనర్చనాద్గణేశస్య జాతో విఘ్నాకులః కిల .. ౨..
మనసా స వినిర్ధార్య దదృశే విఘ్నకారణమ్ .
మహాగణపతిం భక్త్యా సమభ్యర్చ్య యథావిధి .. ౩..
విఘ్నప్రశమనోపాయమపృచ్ఛదపరిశ్రమమ్ .
సన్తుష్టః పూజయా శమ్భోర్మహాగణపతిః స్వయమ్ .. ౪..
సర్వవిఘ్నప్రశమనం సర్వకామఫలప్రదమ్ .
తతస్తస్మై స్వయం నామ్నాం సహస్రమిదమబ్రవీత్ .. ౫..
అస్య శ్రీమహాగణపతిసహస్రనామస్తోత్రమాలామన్త్రస్య .
గణేశ ఋషిః, మహాగణపతిర్దేవతా, నానావిధానిచ్ఛన్దాంసి .
హుమితి బీజమ్, తుఙ్గమితి శక్తిః, స్వాహాశక్తిరితి కీలకమ్ .
సకలవిఘ్నవినాశనద్వారా శ్రీమహాగణపతిప్రసాదసిద్ధ్యర్థే జపే వినియోగః .
అథ కరన్యాసః .
గణేశ్వరో గణక్రీడ ఇత్యఙ్గుష్ఠాభ్యాం నమః .
కుమారగురురీశాన ఇతి తర్జనీభ్యాం నమః ..
బ్రహ్మాణ్డకుమ్భశ్చిద్వ్యోమేతి మధ్యమాభ్యాం నమః .
రక్తో రక్తామ్బరధర ఇత్యనామికాభ్యాం నమః
సర్వసద్గురుసంసేవ్య ఇతి కనిష్ఠికాభ్యాం నమః .
లుప్తవిఘ్నః స్వభక్తానామితి కరతలకరపృష్ఠాభ్యాం నమః ..
. అథ హృదయాదిన్యాసః .
ఛన్దశ్ఛన్దోద్భవ ఇతి హృదయాయ నమః .
నిష్కలో నిర్మల ఇతి శిరసే స్వాహా .
సృష్టిస్థితిలయక్రీడ ఇతి శిఖాయై వషట్ .
జ్ఞానం విజ్ఞానమానన్ద ఇతి కవచాయ హుమ్ .
అష్టాఙ్గయోగఫలభృదితి నేత్రత్రయాయ వౌషట్ .
అనన్తశక్తిసహిత ఇత్యస్త్రాయ ఫట్ .
భూర్భువః స్వరోమ్ ఇతి దిగ్బన్ధః .
అథ ధ్యానమ్ .
గజవదనమచిన్త్యం తీక్ష్ణదంష్ట్రం త్రినేత్రం
బృహదుదరమశేషం భూతిరాజం పురాణమ్ .
అమరవరసుపూజ్యం రక్తవర్ణం సురేశం
పశుపతిసుతమీశం విఘ్నరాజం నమామి ||
. శ్రీగణపతిరువాచ .
ఓం గణేశ్వరో గణక్రీడో గణనాథో గణాధిపః .
ఏకదన్తో వక్రతుణ్డో గజవక్త్రో మహోదరః .. ౧..
లమ్బోదరో ధూమ్రవర్ణో వికటో విఘ్ననాశనః .
సుముఖో దుర్ముఖో బుద్ధో విఘ్నరాజో గజాననః .. ౨..
భీమః ప్రమోద ఆమోదః సురానన్దో మదోత్కటః .
హేరమ్బః శమ్బరః శమ్భుర్లమ్బకర్ణో మహాబలః .. ౩..
నన్దనో లమ్పటో భీమో మేఘనాదో గణఞ్జయః .
వినాయకో విరూపాక్షో వీరః శూరవరప్రదః .. ౪..
మహాగణపతిర్బుద్ధిప్రియః క్షిప్రప్రసాదనః .
రుద్రప్రియో గణాధ్యక్ష ఉమాపుత్రోఽఘనాశనః .. ౫..
కుమారగురురీశానపుత్రో మూషకవాహనః .
సిద్ధిప్రియః సిద్ధిపతిః సిద్ధః సిద్ధివినాయకః .. ౬..
అవిఘ్నస్తుమ్బురుః సింహవాహనో మోహినీప్రియః .
కటఙ్కటో రాజపుత్రః శాకలః సంమితోమితః .. ౭..
కూష్మాణ్డసామసమ్భూతిర్దుర్జయో ధూర్జయో జయః .
భూపతిర్భువనపతిర్భూతానాం పతిరవ్యయః .. ౮..
విశ్వకర్తా విశ్వముఖో విశ్వరూపో నిధిర్గుణః .
కవిః కవీనామృషభో బ్రహ్మణ్యో బ్రహ్మవిత్ప్రియః .. ౯..
జ్యేష్ఠరాజో నిధిపతిర్నిధిప్రియపతిప్రియః .
హిరణ్మయపురాన్తఃస్థః సూర్యమణ్డలమధ్యగః .. ౧౦..
కరాహతిధ్వస్తసిన్ధుసలిలః పూషదన్తభిత్ .
ఉమాఙ్కకేలికుతుకీ ముక్తిదః కులపావనః .. ౧౧..
కిరీటీ కుణ్డలీ హారీ వనమాలీ మనోమయః .
వైముఖ్యహతదైత్యశ్రీః పాదాహతిజితక్షితిః .. ౧౨..
సద్యోజాతః స్వర్ణముఞ్జమేఖలీ దుర్నిమిత్తహృత్ .
దుఃస్వప్నహృత్ప్రసహనో గుణీ నాదప్రతిష్ఠితః .. ౧౩..
సురూపః సర్వనేత్రాధివాసో వీరాసనాశ్రయః .
పీతామ్బరః ఖణ్డరదః ఖణ్డవైశాఖసంస్థితః .. ౧౪..
చిత్రాఙ్గః శ్యామదశనో భాలచన్ద్రో హవిర్భుజః .
యోగాధిపస్తారకస్థః పురుషో గజకర్ణకః .. ౧౫..
గణాధిరాజో విజయః స్థిరో గజపతిధ్వజీ .
దేవదేవః స్మరః ప్రాణదీపకో వాయుకీలకః .. ౧౬..
విపశ్చిద్వరదో నాదో నాదభిన్నమహాచలః .
వరాహరదనో మృత్యుఞ్జయో వ్యాఘ్రాజినామ్బరః .. ౧౭..
ఇచ్ఛాశక్తిభవో దేవత్రాతా దైత్యవిమర్దనః .
శమ్భువక్త్రోద్భవః శమ్భుకోపహా శమ్భుహాస్యభూః .. ౧౮..
శమ్భుతేజాః శివాశోకహారీ గౌరీసుఖావహః .
ఉమాఙ్గమలజో గౌరీతేజోభూః స్వర్ధునీభవః .. ౧౯..
యజ్ఞకాయో మహానాదో గిరివర్ష్మా శుభాననః .
సర్వాత్మా సర్వదేవాత్మా బ్రహ్మమూర్ధా కకుప్శ్రుతిః .. ౨౦..
బ్రహ్మాణ్డకుమ్భశ్చిద్వ్యోమభాలఃసత్యశిరోరుహః .
జగజ్జన్మలయోన్మేషనిమేషోఽగ్న్యర్కసోమదృక్ .. ౨౧..
గిరీన్ద్రైకరదో ధర్మాధర్మోష్ఠః సామబృంహితః .
గ్రహర్క్షదశనో వాణీజిహ్వో వాసవనాసికః .. ౨౨..
భ్రూమధ్యసంస్థితకరో బ్రహ్మవిద్యామదోదకః .
కులాచలాంసః సోమార్కఘణ్టో రుద్రశిరోధరః .. ౨౩..
నదీనదభుజః సర్పాఙ్గులీకస్తారకానఖః .
వ్యోమనాభిః శ్రీహృదయో మేరుపృష్ఠోఽర్ణవోదరః .. ౨౪..
కుక్షిస్థయక్షగన్ధర్వరక్షఃకిన్నరమానుషః .
పృథ్వీకటిః సృష్టిలిఙ్గః శైలోరుర్దస్రజానుకః .. ౨౫..
పాతాలజఙ్ఘో మునిపాత్కాలాఙ్గుష్ఠస్త్రయీతనుః .
జ్యోతిర్మణ్డలలాఙ్గూలో హృదయాలాననిశ్చలః .. ౨౬..
హృత్పద్మకర్ణికాశాలీ వియత్కేలిసరోవరః .
సద్భక్తధ్యాననిగడః పూజావారినివారితః .. ౨౭..
ప్రతాపీ కాశ్యపో మన్తా గణకో విష్టపీ బలీ .
యశస్వీ ధార్మికో జేతా ప్రథమః ప్రమథేశ్వరః .. ౨౮..
చిన్తామణిర్ద్వీపపతిః కల్పద్రుమవనాలయః .
రత్నమణ్డపమధ్యస్థో రత్నసింహాసనాశ్రయః .. ౨౯..
తీవ్రాశిరోద్ధృతపదో జ్వాలినీమౌలిలాలితః .
నన్దానన్దితపీఠశ్రీర్భోగదో భూషితాసనః .. ౩౦..
సకామదాయినీపీఠః స్ఫురదుగ్రాసనాశ్రయః .
తేజోవతీశిరోరత్నం సత్యానిత్యావతంసితః .. ౩౧..
సవిఘ్ననాశినీపీఠః సర్వశక్త్యమ్బుజాలయః .
లిపిపద్మాసనాధారో వహ్నిధామత్రయాలయః .. ౩౨..
ఉన్నతప్రపదో గూఢగుల్ఫః సంవృతపార్ష్ణికః .
పీనజఙ్ఘః శ్లిష్టజానుః స్థూలోరుః ప్రోన్నమత్కటిః .. ౩౩..
నిమ్ననాభిః స్థూలకుక్షిః పీనవక్షా బృహద్భుజః .
పీనస్కన్ధః కమ్బుకణ్ఠో లమ్బోష్ఠో లమ్బనాసికః .. ౩౪..
భగ్నవామరదస్తుఙ్గసవ్యదన్తో మహాహనుః .
హ్రస్వనేత్రత్రయః శూర్పకర్ణో నిబిడమస్తకః .. ౩౫..
స్తబకాకారకుమ్భాగ్రో రత్నమౌలిర్నిరఙ్కుశః .
సర్పహారకటీసూత్రః సర్పయజ్ఞోపవీతవాన్ .. ౩౬..
సర్పకోటీరకటకః సర్పగ్రైవేయకాఙ్గదః .
సర్పకక్షోదరాబన్ధః సర్పరాజోత్తరచ్ఛదః .. ౩౭..
రక్తో రక్తామ్బరధరో రక్తమాలావిభూషణః .
రక్తేక్షనో రక్తకరో రక్తతాల్వోష్ఠపల్లవః .. ౩౮..
శ్వేతః శ్వేతామ్బరధరః శ్వేతమాలావిభూషణః .
శ్వేతాతపత్రరుచిరః శ్వేతచామరవీజితః .. ౩౯..
సర్వావయవసమ్పూర్ణః సర్వలక్షణలక్షితః .
సర్వాభరణశోభాఢ్యః సర్వశోభాసమన్వితః .. ౪౦..
సర్వమఙ్గలమాఙ్గల్యః సర్వకారణకారణమ్ .
సర్వదేవవరః శార్ఙ్గీ బీజపూరీ గదాధరః .. ౪౧..
శుభాఙ్గో లోకసారఙ్గః సుతన్తుస్తన్తువర్ధనః .
కిరీటీ కుణ్డలీ హారీ వనమాలీ శుభాఙ్గదః .. ౪౨..
ఇక్షుచాపధరః శూలీ చక్రపాణిః సరోజభృత్ .
పాశీ ధృతోత్పలః శాలిమఞ్జరీభృత్స్వదన్తభృత్ .. ౪౩..
కల్పవల్లీధరో విశ్వాభయదైకకరో వశీ .
అక్షమాలాధరో జ్ఞానముద్రావాన్ ముద్గరాయుధః .. ౪౪..
పూర్ణపాత్రీ కమ్బుధరో విధృతాఙ్కుశమూలకః .
కరస్థామ్రఫలశ్చూతకలికాభృత్కుఠారవాన్ .. ౪౫..
పుష్కరస్థస్వర్ణఘటీపూర్ణరత్నాభివర్షకః .
భారతీసున్దరీనాథో వినాయకరతిప్రియః .. ౪౬..
మహాలక్ష్మీప్రియతమః సిద్ధలక్ష్మీమనోరమః .
రమారమేశపూర్వాఙ్గో దక్షిణోమామహేశ్వరః .. ౪౭..
మహీవరాహవామాఙ్గో రతికన్దర్పపశ్చిమః .
ఆమోదమోదజననః సప్రమోదప్రమోదనః .. ౪౮..
సంవర్ధితమహావృద్ధిరృద్ధిసిద్ధిప్రవర్ధనః .
దన్తసౌముఖ్యసుముఖః కాన్తికన్దలితాశ్రయః .. ౪౯..
మదనావత్యాశ్రితాఙ్ఘ్రిః కృతవైముఖ్యదుర్ముఖః .
విఘ్నసంపల్లవః పద్మః సర్వోన్నతమదద్రవః .. ౫౦..
విఘ్నకృన్నిమ్నచరణో ద్రావిణీశక్తిసత్కృతః .
తీవ్రాప్రసన్ననయనో జ్వాలినీపాలితైకదృక్ .. ౫౧..
మోహినీమోహనో భోగదాయినీకాన్తిమణ్డనః .
కామినీకాన్తవక్త్రశ్రీరధిష్ఠితవసున్ధరః .. ౫౨..
వసుధారామదోన్నాదో మహాశఙ్ఖనిధిప్రియః .
నమద్వసుమతీమాలీ మహాపద్మనిధిః ప్రభుః .. ౫౩..
సర్వసద్గురుసంసేవ్యః శోచిష్కేశహృదాశ్రయః .
ఈశానమూర్ధా దేవేన్ద్రశిఖః పవననన్దనః .. ౫౪..
ప్రత్యుగ్రనయనో దివ్యో దివ్యాస్త్రశతపర్వధృక్ .
ఐరావతాదిసర్వాశావారణో వారణప్రియః .. ౫౫..
వజ్రాద్యస్త్రపరీవారో గణచణ్డసమాశ్రయః .
జయాజయపరికరో విజయావిజయావహః .. ౫౬..
అజయార్చితపాదాబ్జో నిత్యానన్దవనస్థితః .
విలాసినీకృతోల్లాసః శౌణ్డీ సౌన్దర్యమణ్డితః .. ౫౭..
అనన్తానన్తసుఖదః సుమఙ్గలసుమఙ్గలః .
జ్ఞానాశ్రయః క్రియాధార ఇచ్ఛాశక్తినిషేవితః .. ౫౮..
సుభగాసంశ్రితపదో లలితాలలితాశ్రయః .
కామినీపాలనః కామకామినీకేలిలాలితః .. ౫౯..
సరస్వత్యాశ్రయో గౌరీనన్దనః శ్రీనికేతనః .
గురుగుప్తపదో వాచాసిద్ధో వాగీశ్వరీపతిః .. ౬౦..
నలినీకాముకో వామారామో జ్యేష్ఠామనోరమః .
రౌద్రీముద్రితపాదాబ్జో హుమ్బీజస్తుఙ్గశక్తికః .. ౬౧..
విశ్వాదిజననత్రాణః స్వాహాశక్తిః సకీలకః .
అమృతాబ్ధికృతావాసో మదఘూర్ణితలోచనః .. ౬౨..
ఉచ్ఛిష్టోచ్ఛిష్టగణకో గణేశో గణనాయకః .
సార్వకాలికసంసిద్ధిర్నిత్యసేవ్యో దిగమ్బరః .. ౬౩..
అనపాయోఽనన్తదృష్టిరప్రమేయోఽజరామరః .
అనావిలోఽప్రతిహతిరచ్యుతోఽమృతమక్షరః .. ౬౪..
అప్రతర్క్యోఽక్షయోఽజయ్యోఽనాధారోఽనామయోమలః .
అమేయసిద్ధిరద్వైతమఘోరోఽగ్నిసమాననః .. ౬౫..
అనాకారోఽబ్ధిభూమ్యగ్నిబలఘ్నోఽవ్యక్తలక్షణః .
ఆధారపీఠమాధార ఆధారాధేయవర్జితః .. ౬౬..
ఆఖుకేతన ఆశాపూరక ఆఖుమహారథః .
ఇక్షుసాగరమధ్యస్థ ఇక్షుభక్షణలాలసః .. ౬౭..
ఇక్షుచాపాతిరేకశ్రీరిక్షుచాపనిషేవితః .
ఇన్ద్రగోపసమానశ్రీరిన్ద్రనీలసమద్యుతిః .. ౬౮..
ఇన్దీవరదలశ్యామ ఇన్దుమణ్డలమణ్డితః .
ఇధ్మప్రియ ఇడాభాగ ఇడావానిన్దిరాప్రియః .. ౬౯..
ఇక్ష్వాకువిఘ్నవిధ్వంసీ ఇతికర్తవ్యతేప్సితః .
ఈశానమౌలిరీశాన ఈశానప్రియ ఈతిహా .. ౭౦..
ఈషణాత్రయకల్పాన్త ఈహామాత్రవివర్జితః .
ఉపేన్ద్ర ఉడుభృన్మౌలిరుడునాథకరప్రియః .. ౭౧..
ఉన్నతానన ఉత్తుఙ్గ ఉదారస్త్రిదశాగ్రణీః .
ఊర్జస్వానూష్మలమద ఊహాపోహదురాసదః .. ౭౨..
ఋగ్యజుఃసామనయన ఋద్ధిసిద్ధిసమర్పకః .
ఋజుచిత్తైకసులభో ఋణత్రయవిమోచనః .. ౭౩..
లుప్తవిఘ్నః స్వభక్తానాం లుప్తశక్తిః సురద్విషామ్ .
లుప్తశ్రీర్విముఖార్చానాం లూతావిస్ఫోటనాశనః .. ౭౪..
ఏకారపీఠమధ్యస్థ ఏకపాదకృతాసనః .
ఏజితాఖిలదైత్యశ్రీరేధితాఖిలసంశ్రయః .. ౭౫..
ఐశ్వర్యనిధిరైశ్వర్యమైహికాముష్మికప్రదః .
ఐరంమదసమోన్మేష ఐరావతసమాననః .. ౭౬..
ఓంకారవాచ్య ఓంకార ఓజస్వానోషధీపతిః .
ఔదార్యనిధిరౌద్ధత్యధైర్య ఔన్నత్యనిఃసమః .. ౭౭..
అఙ్కుశః సురనాగానామఙ్కుశాకారసంస్థితః .
అః సమస్తవిసర్గాన్తపదేషు పరికీర్తితః .. ౭౮..
కమణ్డలుధరః కల్పః కపర్దీ కలభాననః .
కర్మసాక్షీ కర్మకర్తా కర్మాకర్మఫలప్రదః .. ౭౯..
కదమ్బగోలకాకారః కూష్మాణ్డగణనాయకః .
కారుణ్యదేహః కపిలః కథకః కటిసూత్రభృత్ .. ౮౦..
ఖర్వః ఖడ్గప్రియః ఖడ్గః ఖాన్తాన్తఃస్థః ఖనిర్మలః .
ఖల్వాటశృఙ్గనిలయః ఖట్వాఙ్గీ ఖదురాసదః .. ౮౧..
గుణాఢ్యో గహనో గద్యో గద్యపద్యసుధార్ణవః .
గద్యగానప్రియో గర్జో గీతగీర్వాణపూర్వజః .. ౮౨..
గుహ్యాచారరతో గుహ్యో గుహ్యాగమనిరూపితః .
గుహాశయో గుడాబ్ధిస్థో గురుగమ్యో గురుర్గురుః .. ౮౩..
ఘణ్టాఘర్ఘరికామాలీ ఘటకుమ్భో ఘటోదరః .
ఙకారవాచ్యో ఙాకారో ఙకారాకారశుణ్డభృత్ .. ౮౪..
చణ్డశ్చణ్డేశ్వరశ్చణ్డీ చణ్డేశశ్చణ్డవిక్రమః .
చరాచరపితా చిన్తామణిశ్చర్వణలాలసః .. ౮౫..
ఛన్దశ్ఛన్దోద్భవశ్ఛన్దో దుర్లక్ష్యశ్ఛన్దవిగ్రహః .
జగద్యోనిర్జగత్సాక్షీ జగదీశో జగన్మయః .. ౮౬..
జప్యో జపపరో జాప్యో జిహ్వాసింహాసనప్రభుః .
స్రవద్గణ్డోల్లసద్ధానఝఙ్కారిభ్రమరాకులః .. ౮౭..
టఙ్కారస్ఫారసంరావష్టఙ్కారమణినూపురః .
ఠద్వయీపల్లవాన్తస్థసర్వమన్త్రేషు సిద్ధిదః .. ౮౮..
డిణ్డిముణ్డో డాకినీశో డామరో డిణ్డిమప్రియః .
ఢక్కానినాదముదితో ఢౌఙ్కో ఢుణ్ఢివినాయకః .. ౮౯..
తత్త్వానాం ప్రకృతిస్తత్త్వం తత్త్వంపదనిరూపితః .
తారకాన్తరసంస్థానస్తారకస్తారకాన్తకః .. ౯౦..
స్థాణుః స్థాణుప్రియః స్థాతా స్థావరం జఙ్గమం జగత్ .
దక్షయజ్ఞప్రమథనో దాతా దానం దమో దయా .. ౯౧..
దయావాన్దివ్యవిభవో దణ్డభృద్దణ్డనాయకః .
దన్తప్రభిన్నాభ్రమాలో దైత్యవారణదారణః .. ౯౨..
దంష్ట్రాలగ్నద్వీపఘటో దేవార్థనృగజాకృతిః .
ధనం ధనపతేర్బన్ధుర్ధనదో ధరణీధరః .. ౯౩..
ధ్యానైకప్రకటో ధ్యేయో ధ్యానం ధ్యానపరాయణః .
ధ్వనిప్రకృతిచీత్కారో బ్రహ్మాణ్డావలిమేఖలః .. ౯౪..
నన్ద్యో నన్దిప్రియో నాదో నాదమధ్యప్రతిష్ఠితః .
నిష్కలో నిర్మలో నిత్యో నిత్యానిత్యో నిరామయః .. ౯౫..
పరం వ్యోమ పరం ధామ పరమాత్మా పరం పదమ్ .. ౯౬..
పరాత్పరః పశుపతిః పశుపాశవిమోచనః .
పూర్ణానన్దః పరానన్దః పురాణపురుషోత్తమః .. ౯౭..
పద్మప్రసన్నవదనః ప్రణతాజ్ఞాననాశనః .
ప్రమాణప్రత్యయాతీతః ప్రణతార్తినివారణః .. ౯౮..
ఫణిహస్తః ఫణిపతిః ఫూత్కారః ఫణితప్రియః .
బాణార్చితాఙ్ఘ్రియుగలో బాలకేలికుతూహలీ .
బ్రహ్మ బ్రహ్మార్చితపదో బ్రహ్మచారీ బృహస్పతిః .. ౯౯..
బృహత్తమో బ్రహ్మపరో బ్రహ్మణ్యో బ్రహ్మవిత్ప్రియః .
బృహన్నాదాగ్ర్యచీత్కారో బ్రహ్మాణ్డావలిమేఖలః .. ౧౦౦..
భ్రూక్షేపదత్తలక్ష్మీకో భర్గో భద్రో భయాపహః .
భగవాన్ భక్తిసులభో భూతిదో భూతిభూషణః .. ౧౦౧..
భవ్యో భూతాలయో భోగదాతా భ్రూమధ్యగోచరః .
మన్త్రో మన్త్రపతిర్మన్త్రీ మదమత్తో మనో మయః .. ౧౦౨..
మేఖలాహీశ్వరో మన్దగతిర్మన్దనిభేక్షణః .
మహాబలో మహావీర్యో మహాప్రాణో మహామనాః .. ౧౦౩..
యజ్ఞో యజ్ఞపతిర్యజ్ఞగోప్తా యజ్ఞఫలప్రదః .
యశస్కరో యోగగమ్యో యాజ్ఞికో యాజకప్రియః .. ౧౦౪..
రసో రసప్రియో రస్యో రఞ్జకో రావణార్చితః .
రాజ్యరక్షాకరో రత్నగర్భో రాజ్యసుఖప్రదః .. ౧౦౫..
లక్షో లక్షపతిర్లక్ష్యో లయస్థో లడ్డుకప్రియః .
లాసప్రియో లాస్యపరో లాభకృల్లోకవిశ్రుతః .. ౧౦౬..
వరేణ్యో వహ్నివదనో వన్ద్యో వేదాన్తగోచరః .
వికర్తా విశ్వతశ్చక్షుర్విధాతా విశ్వతోముఖః .. ౧౦౭..
వామదేవో విశ్వనేతా వజ్రివజ్రనివారణః .
వివస్వద్బన్ధనో విశ్వాధారో విశ్వేశ్వరో విభుః .. ౧౦౮..
శబ్దబ్రహ్మ శమప్రాప్యః శమ్భుశక్తిగణేశ్వరః .
శాస్తా శిఖాగ్రనిలయః శరణ్యః శమ్బరేశ్వరః .. ౧౦౯..
షడృతుకుసుమస్రగ్వీ షడాధారః షడక్షరః .
సంసారవైద్యః సర్వజ్ఞః సర్వభేషజభేషజమ్ .. ౧౧౦..
సృష్టిస్థితిలయక్రీడః సురకుఞ్జరభేదకః .
సిన్దూరితమహాకుమ్భః సదసద్భక్తిదాయకః .. ౧౧౧..
సాక్షీ సముద్రమథనః స్వయంవేద్యః స్వదక్షిణః .
స్వతన్త్రః సత్యసంకల్పః సామగానరతః సుఖీ .. ౧౧౨..
హంసో హస్తిపిశాచీశో హవనం హవ్యకవ్యభుక్ .
హవ్యం హుతప్రియో హృష్టో హృల్లేఖామన్త్రమధ్యగః .. ౧౧౩..
క్షేత్రాధిపః క్షమాభర్తా క్షమాక్షమపరాయణః .
క్షిప్రక్షేమకరః క్షేమానన్దః క్షోణీసురద్రుమః .. ౧౧౪..
ధర్మప్రదోఽర్థదః కామదాతా సౌభాగ్యవర్ధనః .
విద్యాప్రదో విభవదో భుక్తిముక్తిఫలప్రదః .. ౧౧౫..
ఆభిరూప్యకరో వీరశ్రీప్రదో విజయప్రదః .
సర్వవశ్యకరో గర్భదోషహా పుత్రపౌత్రదః .. ౧౧౬..
మేధాదః కీర్తిదః శోకహారీ దౌర్భాగ్యనాశనః .
ప్రతివాదిముఖస్తమ్భో రుష్టచిత్తప్రసాదనః .. ౧౧౭..
పరాభిచారశమనో దుఃఖహా బన్ధమోక్షదః .
లవస్త్రుటిః కలా కాష్ఠా నిమేషస్తత్పరక్షణః .. ౧౧౮..
ఘటీ ముహూర్తః ప్రహరో దివా నక్తమహర్నిశమ్ .
పక్షో మాసర్త్వయనాబ్దయుగం కల్పో మహాలయః .. ౧౧౯..
రాశిస్తారా తిథిర్యోగో వారః కరణమంశకమ్ .
లగ్నం హోరా కాలచక్రం మేరుః సప్తర్షయో ధ్రువః .. ౧౨౦..
రాహుర్మన్దః కవిర్జీవో బుధో భౌమః శశీ రవిః .
కాలః సృష్టిః స్థితిర్విశ్వం స్థావరం జఙ్గమం జగత్ .. ౧౨౧..
భూరాపోఽగ్నిర్మరుద్వ్యోమాహంకృతిః ప్రకృతిః పుమాన్ .
బ్రహ్మా విష్ణుః శివో రుద్ర ఈశః శక్తిః సదాశివః .. ౧౨౨..
త్రిదశాః పితరః సిద్ధా యక్షా రక్షాంసి కిన్నరాః .
సిద్ధవిద్యాధరా భూతా మనుష్యాః పశవః ఖగాః .. ౧౨౩..
సముద్రాః సరితః శైలా భూతం భవ్యం భవోద్భవః .
సాంఖ్యం పాతఞ్జలం యోగం పురాణాని శ్రుతిః స్మృతిః .. ౧౨౪..
వేదాఙ్గాని సదాచారో మీమాంసా న్యాయవిస్తరః .
ఆయుర్వేదో ధనుర్వేదో గాన్ధర్వం కావ్యనాటకమ్ .. ౧౨౫..
వైఖానసం భాగవతం మానుషం పాఞ్చరాత్రకమ్ .
శైవం పాశుపతం కాలాముఖంభైరవశాసనమ్ .. ౧౨౬..
శాక్తం వైనాయకం సౌరం జైనమార్హతసంహితా .
సదసద్వ్యక్తమవ్యక్తం సచేతనమచేతనమ్ .. ౧౨౭..
బన్ధో మోక్షః సుఖం భోగో యోగః సత్యమణుర్మహాన్ .
స్వస్తి హుంఫట్ స్వధా స్వాహా శ్రౌషట్ వౌషట్ వషణ్ నమః ౧౨౮..
జ్ఞానం విజ్ఞానమానన్దో బోధః సంవిత్సమోఽసమః .
ఏక ఏకాక్షరాధార ఏకాక్షరపరాయణః .. ౧౨౯..
ఏకాగ్రధీరేకవీర ఏకోఽనేకస్వరూపధృక్ .
ద్విరూపో ద్విభుజో ద్వ్యక్షో ద్విరదో ద్వీపరక్షకః .. ౧౩౦..
ద్వైమాతురో ద్వివదనో ద్వన్ద్వహీనో ద్వయాతిగః .
త్రిధామా త్రికరస్త్రేతా త్రివర్గఫలదాయకః .. ౧౩౧..
త్రిగుణాత్మా త్రిలోకాదిస్త్రిశక్తీశస్త్రిలోచనః .
చతుర్విధవచోవృత్తిపరివృత్తిప్రవర్తకః .. ౧౩౨..
చతుర్బాహుశ్చతుర్దన్తశ్చతురాత్మా చతుర్భుజః .
చతుర్విధోపాయమయశ్చతుర్వర్ణాశ్రమాశ్రయః ౧౩౩..
చతుర్థీపూజనప్రీతశ్చతుర్థీతిథిసమ్భవః ..
పఞ్చాక్షరాత్మా పఞ్చాత్మా పఞ్చాస్యః పఞ్చకృత్తమః .. ౧౩౪..
పఞ్చాధారః పఞ్చవర్ణః పఞ్చాక్షరపరాయణః .
పఞ్చతాలః పఞ్చకరః పఞ్చప్రణవమాతృకః .. ౧౩౫..
పఞ్చబ్రహ్మమయస్ఫూర్తిః పఞ్చావరణవారితః .
పఞ్చభక్షప్రియః పఞ్చబాణః పఞ్చశిఖాత్మకః .. ౧౩౬..
షట్కోణపీఠః షట్చక్రధామా షడ్గ్రన్థిభేదకః .
షడఙ్గధ్వాన్తవిధ్వంసీ షడఙ్గులమహాహ్రదః .. ౧౩౭..
షణ్ముఖః షణ్ముఖభ్రాతా షట్శక్తిపరివారితః .
షడ్వైరివర్గవిధ్వంసీ షడూర్మిభయభఞ్జనః .. ౧౩౮..
షట్తర్కదూరః షట్కర్మా షడ్గుణః షడ్రసాశ్రయః .
సప్తపాతాలచరణః సప్తద్వీపోరుమణ్డలః .. ౧౩౯..
సప్తస్వర్లోకముకుటః సప్తసప్తివరప్రదః .
సప్తాఙ్గరాజ్యసుఖదః సప్తర్షిగణవన్దితః .. ౧౪౦..
సప్తచ్ఛన్దోనిధిః సప్తహోత్రః సప్తస్వరాశ్రయః .
సప్తాబ్ధికేలికాసారః సప్తమాతృనిషేవితః .. ౧౪౧..
సప్తచ్ఛన్దో మోదమదః సప్తచ్ఛన్దో మఖప్రభుః .
అష్టమూర్తిర్ధ్యేయమూర్తిరష్టప్రకృతికారణమ్ .. ౧౪౨..
అష్టాఙ్గయోగఫలభృదష్టపత్రామ్బుజాసనః .
అష్టశక్తిసమానశ్రీరష్టైశ్వర్యప్రవర్ధనః .. ౧౪౩..
అష్టపీఠోపపీఠశ్రీరష్టమాతృసమావృతః .
అష్టభైరవసేవ్యోఽష్టవసువన్ద్యోఽష్టమూర్తిభృత్ .. ౧౪౪..
అష్టచక్రస్ఫురన్మూర్తిరష్టద్రవ్యహవిఃప్రియః .
అష్టశ్రీరష్టసామశ్రీరష్టైశ్వర్యప్రదాయకః .
నవనాగాసనాధ్యాసీ నవనిధ్యనుశాసితః .. ౧౪౫..
నవద్వారపురావృత్తో నవద్వారనికేతనః .
నవనాథమహానాథో నవనాగవిభూషితః .. ౧౪౬..
నవనారాయణస్తుల్యో నవదుర్గానిషేవితః .
నవరత్నవిచిత్రాఙ్గో నవశక్తిశిరోద్ధృతః .. ౧౪౭..
దశాత్మకో దశభుజో దశదిక్పతివన్దితః .
దశాధ్యాయో దశప్రాణో దశేన్ద్రియనియామకః .. ౧౪౮..
దశాక్షరమహామన్త్రో దశాశావ్యాపివిగ్రహః .
ఏకాదశమహారుద్రైఃస్తుతశ్చైకాదశాక్షరః .. ౧౪౯..
ద్వాదశద్విదశాష్టాదిదోర్దణ్డాస్త్రనికేతనః .
త్రయోదశభిదాభిన్నో విశ్వేదేవాధిదైవతమ్ .. ౧౫౦..
చతుర్దశేన్ద్రవరదశ్చతుర్దశమనుప్రభుః .
చతుర్దశాద్యవిద్యాఢ్యశ్చతుర్దశజగత్పతిః .. ౧౫౧..
సామపఞ్చదశః పఞ్చదశీశీతాంశునిర్మలః .
తిథిపఞ్చదశాకారస్తిథ్యా పఞ్చదశార్చితః .. ౧౫౨..
షోడశాధారనిలయః షోడశస్వరమాతృకః .
షోడశాన్తపదావాసః షోడశేన్దుకలాత్మకః .. ౧౫౩..
కలాసప్తదశీ సప్తదశసప్తదశాక్షరః .
అష్టాదశద్వీపపతిరష్టాదశపురాణకృత్ .. ౧౫౪..
అష్టాదశౌషధీసృష్టిరష్టాదశవిధిః స్మృతః .
అష్టాదశలిపివ్యష్టిసమష్టిజ్ఞానకోవిదః .. ౧౫౫..
అష్టాదశాన్నసమ్పత్తిరష్టాదశవిజాతికృత్ .
ఏకవింశః పుమానేకవింశత్యఙ్గులిపల్లవః .. ౧౫౬..
చతుర్వింశతితత్త్వాత్మా పఞ్చవింశాఖ్యపూరుషః .
సప్తవింశతితారేశః సప్తవింశతియోగకృత్ .. ౧౫౭..
ద్వాత్రింశద్భైరవాధీశశ్చతుస్త్రింశన్మహాహ్రదః .
షట్త్రింశత్తత్త్వసంభూతిరష్టత్రింశత్కలాత్మకః .. ౧౫౮..
పఞ్చాశద్విష్ణుశక్తీశః పఞ్చాశన్మాతృకాలయః .
ద్విపఞ్చాశద్వపుఃశ్రేణీత్రిషష్ట్యక్షరసంశ్రయః .
పఞ్చాశదక్షరశ్రేణీపఞ్చాశద్రుద్రవిగ్రహః .. ౧౫౯..
చతుఃషష్టిమహాసిద్ధియోగినీవృన్దవన్దితః .
నమదేకోనపఞ్చాశన్మరుద్వర్గనిరర్గలః .. ౧౬౦..
చతుఃషష్ట్యర్థనిర్ణేతా చతుఃషష్టికలానిధిః .
అష్టషష్టిమహాతీర్థక్షేత్రభైరవవన్దితః .. ౧౬౧..
చతుర్నవతిమన్త్రాత్మా షణ్ణవత్యధికప్రభుః .
శతానన్దః శతధృతిః శతపత్రాయతేక్షణః .. ౧౬౨..
శతానీకః శతమఖః శతధారావరాయుధః .
సహస్రపత్రనిలయః సహస్రఫణిభూషణః .. ౧౬౩..
సహస్రశీర్షా పురుషః సహస్రాక్షః సహస్రపాత్ .
సహస్రనామసంస్తుత్యః సహస్రాక్షబలాపహః .. ౧౬౪..
దశసాహస్రఫణిభృత్ఫణిరాజకృతాసనః .
అష్టాశీతిసహస్రాద్యమహర్షిస్తోత్రపాఠితః .. ౧౬౫..
లక్షాధారః ప్రియాధారో లక్షాధారమనోమయః .
చతుర్లక్షజపప్రీతశ్చతుర్లక్షప్రకాశకః .. ౧౬౬..
చతురశీతిలక్షాణాం జీవానాం దేహసంస్థితః .
కోటిసూర్యప్రతీకాశః కోటిచన్ద్రాంశునిర్మలః .. ౧౬౭..
శివోద్భవాద్యష్టకోటివైనాయకధురన్ధరః .
సప్తకోటిమహామన్త్రమన్త్రితావయవద్యుతిః .. ౧౬౮..
త్రయస్త్రింశత్కోటిసురశ్రేణీప్రణతపాదుకః .
అనన్తదేవతాసేవ్యో హ్యనన్తశుభదాయకః .. ౧౬౯..
అనన్తనామానన్తశ్రీరనన్తోఽనన్తసౌఖ్యదః .
అనన్తశక్తిసహితో హ్యనన్తమునిసంస్తుతః .. ౧౭౦..
ఇతి వైనాయకం నామ్నాం సహస్రమిదమీరితమ్ .
ఇదం బ్రాహ్మే ముహూర్తే యః పఠతి ప్రత్యహం నరః .. ౧౭౧..
కరస్థం తస్య సకలమైహికాముష్మికం సుఖమ్ .
ఆయురారోగ్యమైశ్వర్యం ధైర్యం శౌర్యం బలం యశః .. ౧౭౨..
మేధా ప్రజ్ఞా ధృతిః కాన్తిః సౌభాగ్యమభిరూపతా .
సత్యం దయా క్షమా శాన్తిర్దాక్షిణ్యం ధర్మశీలతా .. ౧౭౩..
జగత్సంవననం విశ్వసంవాదో వేదపాటవమ్ .
సభాపాణ్డిత్యమౌదార్యం గామ్భీర్యం బ్రహ్మవర్చసమ్ .. ౧౭౪..
ఓజస్తేజః కులం శీలం ప్రతాపో వీర్యమార్యతా .
జ్ఞానం విజ్ఞానమాస్తిక్యం స్థైర్యం విశ్వాసతా తథా .. ౧౭౫..
ధనధాన్యాదివృద్ధిశ్చ సకృదస్య జపాద్భవేత్ .
వశ్యం చతుర్విధం విశ్వం జపాదస్య ప్రజాయతే .. ౧౭౬..
రాజ్ఞో రాజకలత్రస్య రాజపుత్రస్య మన్త్రిణః .
జప్యతే యస్య వశ్యార్థే స దాసస్తస్య జాయతే .. ౧౭౭..
ధర్మార్థకామమోక్షాణామనాయాసేన సాధనమ్ .
శాకినీడాకినీరక్షోయక్షగ్రహభయాపహమ్ .. ౧౭౮..
సామ్రాజ్యసుఖదం సర్వసపత్నమదమర్దనమ్ .
సమస్తకలహధ్వంసి దగ్ధబీజప్రరోహణమ్ .. ౧౭౯..
దుఃస్వప్నశమనం క్రుద్ధస్వామిచిత్తప్రసాదనమ్ .
షడ్వర్గాష్టమహాసిద్ధిత్రికాలజ్ఞానకారణమ్ .. ౧౮౦..
పరకృత్యప్రశమనం పరచక్రప్రమర్దనమ్ .
సంగ్రామమార్గే సవేషామిదమేకం జయావహమ్ .. ౧౮౧..
సర్వవన్ధ్యత్వదోషఘ్నం గర్భరక్షైకకారణమ్ .
పఠ్యతే ప్రత్యహం యత్ర స్తోత్రం గణపతేరిదమ్ .. ౧౮౨..
దేశే తత్ర న దుర్భిక్షమీతయో దురితాని చ .
న తద్గేహం జహాతి శ్రీర్యత్రాయం జప్యతే స్తవః .. ౧౮౩..
క్షయకుష్ఠప్రమేహార్శభగన్దరవిషూచికాః .
గుల్మం ప్లీహానమశమానమతిసారం మహోదరమ్ .. ౧౮౪..
కాసం శ్వాసముదావర్తం శూలం శోఫామయోదరమ్ .
శిరోరోగం వమిం హిక్కాం గణ్డమాలామరోచకమ్ .. ౧౮౫..
వాతపిత్తకఫద్వన్ద్వత్రిదోషజనితజ్వరమ్ .
ఆగన్తువిషమం శీతముష్ణం చైకాహికాదికమ్ .. ౧౮౬..
ఇత్యాద్యుక్తమనుక్తం వా రోగదోషాదిసమ్భవమ్ .
సర్వం ప్రశమయత్యాశు స్తోత్రస్యాస్య సకృజ్జపః .. ౧౮౭..
ప్రాప్యతేఽస్య జపాత్సిద్ధిః స్త్రీశూద్రైః పతితైరపి .
సహస్రనామమన్త్రోఽయం జపితవ్యః శుభాప్తయే .. ౧౮౮..
మహాగణపతేః స్తోత్రం సకామః ప్రజపన్నిదమ్ .
ఇచ్ఛయా సకలాన్ భోగానుపభుజ్యేహ పార్థివాన్ .. ౧౮౯..
మనోరథఫలైర్దివ్యైర్వ్యోమయానైర్మనోరమైః .
చన్ద్రేన్ద్రభాస్కరోపేన్ద్రబ్రహ్మశర్వాదిసద్మసు .. ౧౯౦..
కామరూపః కామగతిః కామదః కామదేశ్వరః .
భుక్త్వా యథేప్సితాన్భోగానభీష్టైః సహ బన్ధుభిః .. ౧౯౧..
గణేశానుచరో భూత్వా గణో గణపతిప్రియః .
నన్దీశ్వరాదిసానన్దైర్నన్దితః సకలైర్గణైః .. ౧౯౨..
శివాభ్యాం కృపయా పుత్రనిర్విశేషం చ లాలితః .
శివభక్తః పూర్ణకామో గణేశ్వరవరాత్పునః .. ౧౯౩..
జాతిస్మరో ధర్మపరః సార్వభౌమోఽభిజాయతే .
నిష్కామస్తు జపన్నిత్యం భక్త్యా విఘ్నేశతత్పరః .. ౧౯౪..
యోగసిద్ధిం పరాం ప్రాప్య జ్ఞానవైరాగ్యసంయుతః .
నిరన్తరే నిరాబాధే పరమానన్దసంజ్ఞితే .. ౧౯౫..
విశ్వోత్తీర్ణే పరే పూర్ణే పునరావృత్తివర్జితే .
లీనో వైనాయకే ధామ్ని రమతే నిత్యనిర్వృతే .. ౧౯౬..
యో నామభిర్హుతైర్దత్తైః పూజయేదర్చయేఏన్నరః .
రాజానో వశ్యతాం యాన్తి రిపవో యాన్తి దాసతామ్ .. ౧౯౭..
తస్య సిధ్యన్తి మన్త్రాణాం దుర్లభాశ్చేష్టసిద్ధయః .
మూలమన్త్రాదపి స్తోత్రమిదం ప్రియతమం మమ .. ౧౯౮..
నభస్యే మాసి శుక్లాయాం చతుర్థ్యాం మమ జన్మని .
దూర్వాభిర్నామభిః పూజాం తర్పణం విధివచ్చరేత్ .. ౧౯౯..
అష్టద్రవ్యైర్విశేషేణ కుర్యాద్భక్తిసుసంయుతః .
తస్యేప్సితం ధనం ధాన్యమైశ్వర్యం విజయో యశః .. ౨౦౦..
భవిష్యతి న సన్దేహః పుత్రపౌత్రాదికం సుఖమ్ .
ఇదం ప్రజపితం స్తోత్రం పఠితం శ్రావితం శ్రుతమ్ .. ౨౦౧..
వ్యాకృతం చర్చితం ధ్యాతం విమృష్టమభివన్దితమ్ .
ఇహాముత్ర చ విశ్వేషాం విశ్వైశ్వర్యప్రదాయకమ్ .. ౨౦౨..
స్వచ్ఛన్దచారిణాప్యేష యేన సన్ధార్యతే స్తవః .
స రక్ష్యతే శివోద్భూతైర్గణైరధ్యష్టకోటిభిః .. ౨౦౩..
లిఖితం పుస్తకస్తోత్రం మన్త్రభూతం ప్రపూజయేత్ .
తత్ర సర్వోత్తమా లక్ష్మీః సన్నిధత్తే నిరన్తరమ్ .. ౨౦౪..
దానైరశేషైరఖిలైర్వ్రతైశ్చ తీర్థైరశేషైరఖిలైర్మఖైశ్చ .
న తత్ఫలం విన్దతి యద్గణేశసహస్రనామస్మరణేన సద్యః .. ౨౦౫..
ఏతన్నామ్నాం సహస్రం పఠతి దినమణౌ ప్రత్యహంప్రోజ్జిహానే
సాయం మధ్యన్దినే వా త్రిషవణమథవా సన్తతం వా జనో యః .
స స్యాదైశ్వర్యధుర్యః ప్రభవతి వచసాం కీర్తిముచ్చైస్తనోతి
దారిద్ర్యం హన్తి విశ్వం వశయతి సుచిరం వర్ధతే పుత్రపౌత్రైః .. ౨౦౬..
అకిఞ్చనోప్యేకచిత్తో నియతో నియతాసనః .
ప్రజపంశ్చతురో మాసాన్ గణేశార్చనతత్పరః .. ౨౦౭..
దరిద్రతాం సమున్మూల్య సప్తజన్మానుగామపి .
లభతే మహతీం లక్ష్మీమిత్యాజ్ఞా పారమేశ్వరీ .. ౨౦౮..
ఆయుష్యం వీతరోగం కులమతివిమలం సమ్పదశ్చార్తినాశః
కీర్తిర్నిత్యావదాతా భవతి ఖలు నవా కాన్తిరవ్యాజభవ్యా .
పుత్రాః సన్తః కలత్రం గుణవదభిమతం యద్యదన్యచ్చ తత్త -
న్నిత్యం యః స్తోత్రమేతత్ పఠతి గణపతేస్తస్య హస్తే సమస్తమ్ .. ౨౦౯..
గణఞ్జయో గణపతిర్హేరమ్బో ధరణీధరః .
మహాగణపతిర్బుద్ధిప్రియః క్షిప్రప్రసాదనః .. ౨౧౦..
అమోఘసిద్ధిరమృతమన్త్రశ్చిన్తామణిర్నిధిః .
సుమఙ్గలో బీజమాశాపూరకో వరదః కలః .. ౨౧౧..
కాశ్యపో నన్దనో వాచాసిద్ధో ఢుణ్ఢిర్వినాయకః .
మోదకైరేభిరత్రైకవింశత్యా నామభిః పుమాన్ .. ౨౧౨..
ఉపాయనం దదేద్భక్త్యా మత్ప్రసాదం చికీర్షతి .
వత్సరం విఘ్నరాజోఽస్య తథ్యమిష్టార్థసిద్ధయే .. ౨౧౩..
యః స్తౌతి మద్గతమనా మమారాధనతత్పరః .
స్తుతో నామ్నా సహస్రేణ తేనాహం నాత్ర సంశయః .. ౨౧౪..
నమో నమః సురవరపూజితాఙ్ఘ్రయే
నమో నమో నిరుపమమఙ్గలాత్మనే .
నమో నమో విపులదయైకసిద్ధయే
నమో నమః కరికలభాననాయ తే .. ౨౧౫..
కిఙ్కిణీగణరచితచరణః
ప్రకటితగురుమితచారుకరణః .
మదజలలహరీకలితకపోలః
శమయతు దురితం గణపతినామ్నా .. ౨౧౬..
.. ఇతి శ్రీగణేశపురాణే ఉపాసనాఖణ్డే ఈశ్వరగణేశసంవాదే
గణేశసహస్రనామస్తోత్రం నామ షట్చత్వారింశోధ్యాయః ..
Encoded by M. Suresh msuresh@altavista.net
Expanded and corrected by Kirk Wortman kirkwort@hotmail.com
Wednesday, May 4, 2011
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment