సౌన్దర్యలహరీ
(Sanskrit world)
శివః శక్త్యా యుక్తో యది భవతి శక్తః ప్రభవితుం
న చేదేవం దేవో న ఖలు కుశలః స్పన్దితుం అపి |
అతస్త్వాం ఆరాధ్యాం హరిహరవిరఞ్చ్యాదిభిరపి
ప్రణన్తుం స్తోతుం వా కథం అకృతపుణ్యః ప్రభవతి | | ౧ | |
తనీయాంసం పాంసుం తవ చరణపఙ్కేరుహభవం
విరఞ్చిః సంచిన్వన్విరచయతి లోకానవికలం |
వహత్యేనం శౌరిః కథం అపి సహస్రేణ శిరసాం
హరః సంక్షుభ్యైనం భజతి భసితోద్ధూలనవిధిం | | ౨ | |
అవిద్యానాం అన్తస్తిమిరమిహిరద్వీపనగరీ
జడానాం చైతన్యస్తబకమకరన్దస్రుతిఝరీ |
దరిద్రాణాం చిన్తామణిగుణనికా జన్మజలధౌ
నిమగ్నానాం దంష్ట్రా మురరిపువరాహస్య భవతీ | | ౩ | |
త్వదన్యః పాణిభ్యాం అభయవరదో దైవతగణస్
త్వం ఏకా నైవాసి ప్రకటితవరాభీత్యభినయా |
భయాత్త్రాతుం దాతుం ఫలం అపి చ వాఞ్ఛాసమధికం
శరణ్యే లోకానాం తవ హి చరణావేవ నిపుణౌ | | ౪ | |
హరిస్త్వాం ఆరాధ్య ప్రణతజనసౌభాగ్యజననీం
పురా నారీ భూత్వా పురరిపుం అపి క్షోభం అనయథ్ |
స్మరోఽపి త్వాం నత్వా రతినయనలేహ్యేన వపుషా
మునీనాం అప్యన్తః ప్రభవతి హి మోహాయ మహతాం | | ౫ | |
ధనుః పౌష్పం మౌర్వీ మధుకరమయీ పఞ్చ విశిఖా
వసన్తః సామన్తో మలయమరుదాయోధనరథః |
తథాప్యేకః సర్వం హిమగిరిసుతే కాం అపి కృపాం
అపాఙ్గాత్తే లబ్ధ్వా జగదిదం అనఙ్గో విజయతే | | ౬ | |
క్వణత్కాఞ్చీదామా కరికలభకుమ్భస్తనభరా
పరిక్షీణా మధ్యే పరిణతశరచ్చన్ద్రవదనా |
ధనుర్బాణాన్పాశం సృణిం అపి దధానా కరతలైః
పురస్తాదాస్తాం నః పురమథితురాహోపురుషికా | | ౭ | |
సుధాసిన్ధోర్మధ్యే సురవిటపివాటీపరివృతే
మణిద్వీపే నీపోపవనవతి చిన్తామణిగృహే |
శివాకారే మఞ్చే పరమశివపర్యఙ్కనిలయాం
భజన్తి త్వాం ధన్యాః కతి చన చిదానన్దలహరీం | | ౮ | |
మహీం మూలాధారే కం అపి మణిపూరే హుతవహం
స్థితం స్వాధిష్ఠానే హృది మరుతం ఆకాశం ఉపరి |
మనోఽపి భ్రూమధ్యే సకలం అపి భిత్త్వా కులపథం
సహస్రారే పద్మే సహ రహసి పత్యా విహరసి | | ౯ | |
సుధాధారాసారైశ్చరణయుగలాన్తర్విగలితైః
ప్రపఞ్చం సిఞ్చన్తీ పునరపి రసఽమ్నాయమహసా |
అవాప్య స్వాం భూమిం భుజగనిభం అధ్యుష్టవలయం
స్వం ఆత్మానం కృత్వా స్వపిషి కులకుణ్డే కుహరిణి | | ౧౦ | |
చతుర్భిః శ్రీకణ్ఠైః శివయువతిభిః పఞ్చభిరపి
ప్రభిన్నాభిః శంభోర్నవభిరితి మూలప్రకృతిభిః |
త్రయశ్చత్వారింశద్వసుదలకలాశ్రత్రివలయ-
త్రిరేఖాభిః సార్ధం తవ చరణకోణాః పరిణతాః | | ౧౧ | |
త్వదీయం సౌన్దర్యం తుహినగిరికన్యే తులయితుం
కవీన్ద్రాః కల్పన్తే కథం అపి విరిఞ్చిప్రభృతయః |
యదాలోక్యౌత్సుక్యాదమరలలనా యాన్తి మనసా
తపోభిర్దుష్ప్రాపాం అపి గిరిశసాయుజ్యపదవీం | | ౧౨ | |
నరం వర్షీయాంసం నయనవిరసం నర్మసు జడం
తవాపాఙ్గాలోకే పతితం అనుధావన్తి శతశః |
గలద్వేణీబన్ధాః కుచకలశవిస్రస్తసిచయా
హఠాత్త్రుట్యత్కాఞ్చ్యో విగలితదుకూలా యువతయః | | ౧౩ | |
క్షితౌ షత్పఞ్చాశద్ద్విసమధికపఞ్చాశదుదకే
హుతాశే ద్వాషష్టిశ్చతురధికపఞ్చాశదనిలే |
దివి ద్విఃషత్త్రింశన్మనసి చ చతుఃషష్టిరితి యే
మయూఖాస్తేషాం అప్యుపరి తవ పాదామ్బుజయుగం | | ౧౪ | |
శరజ్జ్యోత్స్నాశుభ్రాం శశియుతజటాజూటముకుటాం
వరత్రాసత్రాణస్ఫటికగుటికాపుస్తకకరాం |
సకృన్న త్వా నత్వా కథం ఇవ స్తాం సంనిదధతే
మధుక్షీరద్రాక్షామధురిమధురీణా భణితయః | | ౧౫ | |
కవీన్ద్రాణాం చేతఃకమలవనబాలాతపరుచిం
భజన్తే యే సన్తః కతి చిదరుణాం ఏవ భవతీం |
విరఞ్చిప్రేయస్యాస్తరుణతరశృఙ్గారలహరీ-
గభీరాభిర్వాగ్భిర్విదధతి సతాం రఞ్జనం అమీ | | ౧౬ | |
సవిత్రీభిర్వాచాం శశిమణిశిలాభఙ్గరుచిభిర్
వశిన్యాద్యాభిస్త్వాం సహ జనని సంచిన్తయతి యః |
స కర్తా కావ్యానాం భవతి మహతాం భఙ్గిసుభగైర్
వచోభిర్వాగ్దేవీవదనకమలామోదమధురైః | | ౧౭ | |
తనుచ్ఛాయాభిస్తే తరుణతరణిశ్రీసరణిభిర్
దివం సర్వాం ఉర్వీం అరుణిమనిగ్మగ్నాం స్మరతి యః |
భవన్త్యస్య త్రస్యద్వనహరిణశాలీననయనాః
సహోర్వశ్యా వశ్యాః కతికతి న గీర్వాణగణికా | | ౧౮ | |
ముఖం బిన్దుం కృత్వా కుచయుగం అధస్తస్య తదధో
హరార్ధం ధ్యాయేద్యో హరమహిషి తే మన్మథకలాం |
స సద్యః సంక్షోభం నయతి వనితా ఇత్యతిలఘు
త్రిలోకీం అప్యాశు భ్రమయతి రవీన్దుస్తనయుగాం | | ౧౯ | |
కిరన్తీం అఙ్గేభ్యః కిరణనికురమ్బామృతరసం
హృది త్వాం ఆధత్తే హిమకరశిలామూర్తిం ఇవ యః |
స సర్పాణాం దర్పం శమయతి శకున్తాధిప ఇవ
జ్వరప్లుష్టాన్దృష్ట్యా సుఖయతి సుధాధారసిరయా | | ౨౦ | |
తడిల్లేఖాతన్వీం తపనశశివైశ్వానరమయీం
నిషణ్ణాం షణ్ణాం అప్యుపరి కమలానాం తవ కలాం |
మహాపద్మాటవ్యాం మృదితమలమాయేన మనసా
మహాన్తః పశ్యన్తో దధతి పరమాహ్లాదలహరీం | | ౨౧ | |
భవాని త్వం దాసే మయి వితర దృష్టిం సకరుణాం
ఇతి స్తోతుం వాఞ్ఛన్కథయతి భవాని త్వం ఇతి యః |
తదైవ త్వం తస్మై దిశసి నిజసాయుజ్యపదవీం
ముకున్దబ్రహ్మేన్ద్రస్ఫుటముకుటనీరాజితపదాం | | ౨౨ | |
త్వయా హృత్వా వామం వపురపరితృప్తేన మనసా
శరీరార్ధం శంభోరపరం అపి శఙ్కే హృతం అభూథ్ |
తథా హి త్వద్రూపం సకలం అరుణాభం త్రినయనం
కుచాభ్యాం ఆనమ్రం కుటిలశశిచూడాలముకుటం | | ౨౩ | |
జగత్సూతే ధాతా హరిరవతి రుద్రః క్షపయతే
తిరస్కుర్వన్నేతత్స్వం అపి వపురీశస్తిరయతి |
సదాపూర్వః సర్వం తదిదం అనుగృహ్ణాతి చ శివస్
తవాజ్ఞాం ఆలమ్బ్య క్షనచలితయోర్భ్రూలతికయోః | | ౨౪ | |
త్రయాణాం దేవానాం త్రిగుణజనితానాం తవ శివే
భవేత్పూజా పూజా తవ చరణయోర్యా విరచితా |
తథా హి త్వత్పాదోద్వహనమణిపీఠస్య నికటే
స్థితా హ్యేతే శశ్వన్ముకులితకరోత్తంసముకుటాః | | ౨౫ | |
విరఞ్చిః పఞ్చత్వం వ్రజతి హరిరాప్నోతి విరతిం
వినాశం కీనాశో భజతి ధనదో యాతి నిధనం |
వితన్ద్రీ మాహేన్ద్రీ వితతిరపి సంమీలితదృశా
మహాసంహారే +అస్మిన్విహరతి సతి త్వత్పతిరసౌ | | ౨౬ | |
జపో జల్పః శిల్పం సకలం అపి ముద్రావిరచనా
గతిః ప్రాదక్షిణ్యక్రమణం అశనాద్యాహుతివిధిః |
ప్రణామః సంవేశః సుఖం అఖిలం ఆత్మార్పణదృశా
సపర్యాపర్యాయస్తవ భవతు యన్మే విలసితం | | ౨౭ | |
దదానే దీనేభ్యః శ్రియం అనిశం ఆశానుసదృశీం
అమన్దం సౌన్దర్యప్రకరమకరన్దం వికిరతి |
తవాస్మిన్మన్దారస్తబకసుభగే యాతు చరణే
నిమజ్జన్మజ్జీవః కరణచరణైః ష.చ్చరణతాం | | ౨౮ | |
సుధాం అప్యాస్వాద్య ప్రతిభయజరామృత్యుహరిణీం
విపద్యన్తే విశ్వే విధిశతమఖాద్యా దివిషదః |
కరాలం యత్క్ష్వేడం కవలితవతః కాలకలనా
న శంభోస్తన్మూలం తవ జనని తాటఙ్కమహిమా | | ౨౯ | |
కిరీటం వైరిఞ్చం పరిహర పురః కైటభభిదః
కఠోరే కోటీరే స్ఖలసి జహి జమ్భారిముకుటం |
ప్రణమ్రేష్వేతేషు ప్రసభం అభియాతస్య భవనం
భవస్యాభ్యుత్థానే తవ పరిజనోక్తిర్విజయతే | | ౩౦ | |
చతుఃషష్ట్యా తన్త్రైః సకలం అభిసంధాయ భువనం
స్థితస్తత్తత్సిద్ధిప్రసవపరతన్త్రైః పశుపతిః |
పునస్త్వన్నిర్బన్ధాదఖిలపురుషార్థైకఘటనా-
స్వతన్త్రం తే తన్త్రం క్షితితలం అవాతీతరదిదం | | ౩౧ | |
శివః శక్తిః కామః క్షితిరథ రవిః శీతకిరణః
స్మరో హంసః శక్రస్తదను చ పరామారహరయః |
అమీ హృల్లేఖాభిస్తిసృభిరవసానేషు ఘటితా
భజన్తే వర్ణాస్తే తవ జనని నామావయవతాం | | ౩౨ | |
స్మరం యోనిం లక్ష్మీం త్రితయం ఇదం ఆదౌ తవ మనోర్
నిధాయైకే నిత్యే నిరవధిమహాభోగరసికాః |
జపన్తి త్వాం చిన్తామణిగుననిబద్ధాక్షవలయాః
శివాగ్నౌ జుహ్వన్తః సురభిఘృతధారాహుతిశతైః | | ౩౩ | |
శరీరం త్వం శంభోః శశిమిహిరవక్షోరుహయుగం
తవాత్మానం మన్యే భగవతి భవాత్మానం అనఘం |
అతః శేషః శేషీత్యయం ఉభయసాధారణతయా
స్థితః సంబన్ధో వాం సమరసపరానన్దపరయోః | | ౩౪ | |
మనస్త్వం వ్యోమ త్వం మరుదసి మరుత్సారథిరసి
త్వం ఆపస్త్వం భూమిస్త్వయి పరిణతాయాం న హి పరం |
త్వం ఏవ స్వాత్మానం పరిణమయితుం విశ్వవపుషా
చిదానన్దాకారం శివయువతి భావేన బిభృషే | | ౩౫ | |
తవాజ్ఞాచక్రస్థం తపనశశికోటిద్యుతిధరమ్
పరం శంభుం వన్దే పరిమిలితపార్శ్వం పరచితా |
యం ఆరాధ్యన్భక్త్యా రవిశశిశుచీనాం అవిషయే
నిరాలోకే లోకో నివసతి హి భాలోకభవనే | | ౩౬ | |
విశుద్ధౌ తే శుద్ధస్ఫటికవిశదం వ్యోమజనకం
శివం సేవే దేవీం అపి శివసమానవ్యసనినీం |
యయోః కాన్త్యా యాన్త్యా శశికిరణసారూప్యసరణిం
విధూతాన్తర్ధ్వాన్తా విలసతి చకోరీవ జగతీ | | ౩౭ | |
సమున్మీలత్సంవిత్కమలమకరన్దైకరసికం
భజే హంసద్వంద్వం కిం అపి మహతాం మానసచరం |
యదాలాపాదష్టాదశగుణితవిద్యాపరిణతిర్
యదాదత్తే దోషాద్గుణం అఖిలం అద్భ్యః పయ ఇవ | | ౩౮ | |
తవ స్వాధిష్ఠానే హుతవహం అధిష్ఠాయ నిరతం
తం ఈడే సంవర్తం జనని మహతీం తాం చ సమయాం |
యదాలోకే లోకాన్దహతి మహతి క్రోధకలిలే
దయార్ద్రా దృష్టిస్తే శిశిరం ఉపచారం రచయతి | | ౩౯ | |
తడిత్వన్తం శక్త్యా తిమిరపరిపన్థిస్ఫురణయా
స్ఫురన్నానారత్నాభరణపరిణద్ధేన్ద్రధనుషం |
తవ శ్యామం మేఘం కం అపి మణిపూరైకశరణం
నిషేవే వర్షన్తం హరమిహిరతప్తం త్రిభువనం | | ౪౦ | |
తవాధారే మూలే సహ సమయయా లాస్యపరయా
నవాత్మానం వన్దే నవరసమహాతాణ్డవనటం |
ఉభాభ్యాం ఏతాభ్యాం ఉభయవిధిం ఉద్దిశ్య దయయా
సనాథాభ్యాం జజ్ఞే జనకజననీమద్జగదిదం | | ౪౧ | |
గతైర్మాణిక్యత్వం గగనమణిభిః సాన్ద్రఘటితం
కిరీటం తే హైమం హిమగిరిసుతే కీర్తయతి యః |
స నీడేయచ్ఛాయాచ్ఛురణశబలం చన్ద్రశకలం
ధనుః శౌనాసీరం కిం ఇతి న నిబధ్నాతి ధిషణాం | | ౪౨ | |
ధునోతు ధ్వాన్తం నస్తులితదలితేన్దీవరవనం
ఘనస్నిగ్ధం శ్లక్ష్ణం చికురనికురమ్బం తవ శివే |
యదీయం సౌరభ్యం సహజం ఉపలబ్ధుం సుమనసో
వసన్త్యస్మిన్మన్యే బలమథనవాటీవిటపినాం | | ౪౩ | |
వహన్తీ సున్దూరం ప్రబలకబరీభారతిమిర-
త్విషాం బృన్దైర్బన్దీకృతం ఇవ నవీనార్కకిరణం |
తనోతు క్షేమం నస్తవ వదనసౌన్దర్యలహరీ-
పరీవాహస్రోతఃసరణిరివ సీమన్తసరణిః | | ౪౪ | |
అరాలైః స్వాభావ్యాదలికలభసశ్రీభిరలకైః
పరీతం తే వక్త్రం పరిహసతి పఙ్కేరుహరుచిం |
దరస్మేరే యస్మిన్దశనరుచికిఞ్జల్కరుచిరే
సుగన్ధౌ మాద్యన్తి స్మరమథనచక్షుర్మధులిహః | | ౪౫ | |
లలాటం లావణ్యద్యుతివిమలం ఆభాతి తవ యద్
ద్వితీయం తన్మన్యే ముకుటశశిఖణ్డస్య శకలం |
విపర్యాసన్యాసాదుభయం అపి సంభూయ చ మిథః
సుధాలేపస్యూతిః పరిణమతి రాకాహిమకరః | | ౪౬ | |
భ్రువౌ భుగ్నే కించిద్భువనభయభఙ్గవ్యసనిని
త్వదీయే నేత్రాభ్యాం మధుకరరుచిభ్యాం ధృతగుణే |
ధనుర్మన్యే సవ్యేతరకరగృహీతం రతిపతేః
ప్రకోష్ఠే ముష్టౌ చ స్థగయతి నిగూఢాన్తరం ఉమే | | ౪౭ | |
అహః సూతే సవ్యం తవ నయనం అర్కాత్మకతయా
త్రియామాం వామం తే సృజతి రజనీనాయకమయం |
తృతీయా తే దృష్తిర్దరదలితహేమామ్బుజరుచిః
సమాధత్తే సంధ్యాం దివసనిశయోరన్తరచరీం | | ౪౮ | |
విశాలా కల్యాణీ స్ఫుటరుచిరయోధ్యా కువలయైః
కృపాధారాధారా కిం అపి మధురా భోగవతికా |
అవన్తీ దృష్టిస్తే బహునగరవిస్తారవిజయా
ధ్రువం తత్తన్నామవ్యవహరణయోగ్యా విజయతే | | ౪౯ | |
కవీనాం సందర్భస్తబకమకరన్దైకరసికం
కటాక్షవ్యాక్షేపభ్రమరకలభౌ కర్ణయుగలం |
అముఞ్చన్తౌ దృష్ట్వా తవ న్వరసాస్వాదతరలావ్
అసూయాసంసర్గాదలికనయనం కించిదరుణం | | ౫౦ | |
శివే శృఙ్గారార్ద్రా తదితరముఖే కుత్సనపరా
సరోషా గఙ్గాయాం గిరిశచరితే విస్మయవతీ |
హరాహిభ్యో భీతా సరసిరుహసౌభాగ్యజయినీ
సఖీషు స్మేరా తే మయి జనని దృష్టిః సకరుణా | | ౫౧ | |
గతే కర్ణాభ్యర్ణం గరుత ఇవ పక్ష్మాణి దధతీ
పురాం భేత్తుశ్చిత్తప్రశమరసవిద్రావణఫలే |
ఇమే నేత్రే గోత్రాధరపతికులోత్తంసకలికే
తవాకర్ణాకృష్టస్మరశరవిలాసం కలయతః | | ౫౨ | |
విభక్తత్రైవర్ణ్యం వ్యతికరితనీలాఞ్జనతయా
విభాతి త్వన్నేత్రత్రితయం ఇదం ఈశానదయితే |
పునః స్రష్టుం దేవాన్ద్రుహిణహరిరుద్రానుపరతాన్
రజః సత్త్వం బిభ్రత్తమ ఇతి గుణానాం త్రయం ఇవ | | ౫౩ | |
పవిత్రీకర్తుం నః పశుపతిపరాధీనహృదయే
దయామిత్రైర్నేత్రైరరుణధవలశ్యామరుచిభిః |
నదః శోణో గఙ్గా తపనతనయేతి ధ్రువం అముం
త్రయాణాం తీర్థానాం ఉపనయసి సంభేదం అనఘే | | ౫౪ | |
తవాపర్ణే కర్ణేజపనయనపైశున్యచకితా
నిలీయన్తే తోయే నియతం అనిమేషాః శఫరికాః |
ఇయం చ శ్రీర్బద్ధచ్ఛదపుటకపాటం కువలయమ్
జహాతి ప్రత్యూషే నిశి చ విఘటయ్య ప్రవిశతి | | ౫౫ | |
నిమేషోన్మేషాభ్యాం ప్రలయం ఉదయం యాతి జగతీ
తవేత్యాహుః సన్తో ధరణిధరరాజన్యతనయే |
త్వదున్మేషాజ్జాతం జగదిదం అశేషం ప్రలయతః
పరిత్రాతుం శఙ్కే పరిహృతనిమేషాస్తవ దృశః | | ౫౬ | |
దృశా ద్రాఘీయస్యా దరదలితనీలోత్పలరుచా
దవీయాంసం దీనం స్నపయ కృపయా మాం అపి శివే |
అనేనాయం ధన్యో భవతి న చ తే హానిరియతా
వనే వా హర్మ్యే వా సమకరనిపాతో హిమకరః | | ౫౭ | |
అరాలం తే పాలీయుగలం అగరాజన్యతనయే
న కేషాం ఆధత్తే కుసుమశరకోదణ్డకుతుకం |
తిరశ్చీనో యత్ర శ్రవణపథం ఉల్లఙ్ఘ్య విలసన్
అపాఙ్గవ్యాసఙ్గో దిశతి శరసంధానధిషణాం | | ౫౮ | |
స్ఫురద్గణ్డాభోగప్రతిఫలితతాటఙ్కయుగలం
చతుశ్చక్రం మన్యే తవ ముఖం ఇదం మన్మథరథం |
యం ఆరుహ్య ద్రుహ్యత్యవనిరథం అర్కేన్దుచరణం
మహావీరో మారః ప్రమథపతయే స్వం జితవతే | | ౫౯ | |
సరస్వత్యాః సూక్తీరమృతలహరీకౌశలహరీః
పిబన్త్యాః శర్వాణి శ్రవణచులుకాభ్యాం అవిరతం |
చమత్కారశ్లాఘాచలితశిరసః కుణ్డలగణో
ఝణత్కారైస్తారైః ప్రతివచనం ఆచష్టఏ ఇవ తే | | ౬౦ | |
అసౌ నాసావంశస్తుహినగిరివంశధ్వజపటి
త్వదీయో నేదీయః ఫలతు ఫలం అస్మాకం ఉచితం |
వహన్నన్తర్ముక్తాః శిశిరతరనిశ్వాసఘటితాః
సమృద్ధ్యా యస్తాసాం బహిరపి చ ముక్తామణిధరః | | ౬౧ | |
ప్రకృత్యా రక్తాయాస్తవ సుదతి దన్తచ్ఛదరుచేః
ప్రవక్ష్యే సాదృశ్యం జనయతు ఫలం విద్రుమలతా |
న బిమ్బం తద్బిమ్బప్రతిఫలనలాభాదరుణితం
తులాం అధ్యారోఢుం కథం ఇవ విలజ్జేత కలయా | | ౬౨ | |
స్మితజ్యోత్స్నాజాలం తవ వదనచన్ద్రస్య పిబతాం
చకోరాణాం ఆసీదతిరసతయా చఞ్చుజడిమా |
అతస్తే శీతాంశోరమృతలహరీం అమ్లరుచయః
పిబన్తి స్వచ్ఛన్దం నిశినిశి భృశం కాఞ్చికధియా | | ౬౩ | |
అవిశ్రాన్తం పత్యుర్గుణగణకథామ్రేడనజపా
జపాపుష్పచ్ఛాయా తవ జనని జిహ్వా జయతి సా |
యదగ్రాసీనాయాః స్ఫటికదృషదచ్ఛచ్ఛవిమయీ
సరస్వత్యా మూర్తిః పరిణమతి మాణిక్యవపుషా | | ౬౪ | |
రణే జిత్వా దైత్యానపహృతశిరస్త్రైః కవచిభిర్
నివృత్తైశ్చణ్డాంశుత్రిపురహరనిర్మాల్యవిముఖైః |
విశాఖేన్ద్రోపేన్ద్రైః శశివిశదకర్పూరశకలా
విలీయన్తే మాతస్తవ వదనతామ్బూలకబలాః | | ౬౫ | |
విపఞ్చ్యా గాయన్తీ వివిధం అవదానం పశుపతేస్
త్వయారబ్ధే వక్తుం చలితశిరసా సాధువచనే |
త్వదీయైర్మాధుర్యైరపలపితతన్త్రీకలరవాం
నిజాం వీణాం వాణీ నిచులయతి చోలేన నిభృతం | | ౬౬ | |
కరాగ్రేణ స్పష్టం తుహినగిరిణా వత్సలతయా
గిరీశేనోదస్తం ముహురధరపానాకులతయా |
కరగ్రాహ్యం శంభోర్ముఖముకురవృన్తం గిరిసుతే
కథంకారం బ్రూమస్తవ చిబుకం ఔపమ్యరహితం | | ౬౭ | |
భుజాశ్లేషాన్నిత్యం పురదమయితుః కణ్టకవతీ
తవ గ్రీవా ధత్తే ముఖకమలనాలశ్రియం ఇయం |
స్వతః శ్వేతా కాలాగరుబహలజమ్బాలమలినా
మృణాలీలాలిత్యం వహతి యదధో హారలతికా | | ౬౮ | |
గలే రేఖాస్తిస్రో గతిగమకగీతైకనిపుణే
వివాహవ్యానద్ధత్రిగుణగుణసంఖ్యాప్రతిభువః |
విరాజన్తే నానావిధమధురరాగాకరభువాం
త్రయాణాం గ్రామాణాం స్థితినియమసీమాన ఇవ తే | | ౬౯ | |
మృణాలీమృద్వీనాం తవ భుజలతానాం చతసృణాం
చతుర్భిః సౌన్దర్యం సరసిజభవః స్తౌతి వదనైః |
నఖేభ్యః సంత్రస్యన్ప్రథమమథనాదన్ధకరిపోశ్
చతుర్ణాం శీర్షాణాం సమం అభయహస్తార్పణధియా | | ౭౦ | |
నఖానాం ఉద్ద్యోతైర్నవనలినరాగం విహసతాం
కరాణాం తే కాన్తిం కథయ కథయామః కథం ఉమే |
కయా చిద్వా సామ్యం భజతు కలయా హన్త కమలం
యది క్రీడల్లక్ష్మీచరణతలలాక్షారుణదలం | | ౭౧ | |
సమం దేవి స్కన్దద్విపవదనపీతం స్తనయుగం
తవేదం నః ఖేదం హరతు సతతం ప్రస్నుతముఖం |
యదాలోక్యాశఙ్కాకులితహృదయో హాసజనకః
స్వకుమ్భౌ హేరమ్బః పరిమృశతి హస్తేన ఝటితి | | ౭౨ | |
అమూ తే వక్షోజావమృతరసమాణిక్యకుతుపౌ
న సందేహస్పన్దో నగపతిపతాకే మనసి నః |
పిబన్తౌ తౌ యస్మాదవిదితవధూసంగమరసౌ
కుమారావద్యాపి ద్విరదవదనక్రౌఞ్చదలనౌ | | ౭౩ | |
వహత్యమ్బ స్తమ్బేరమదనుజకుమ్భప్రకృతిభిః
సమారబ్ధాం ముక్తామణిభిరమలాం హారలతికాం |
కుచాభోగో బిమ్బాధరరుచిభిరన్తః శబలితాం
ప్రతాపవ్యామిశ్రాం పురవిజయినః కీర్తిం ఇవ తే | | ౭౪ | |
తవ స్తన్యం మన్యే ధరణిధరకన్యే హృదయతః
పయఃపారావారః పరివహతి సారస్వత ఇవ |
దయావత్యా దత్తం ద్రవిడశిశురాస్వాద్య తవ యత్
కవీనాం ప్రౌఢానాం అజని కమనియః కవయితా | | ౭౫ | |
హరక్రోధజ్వాలావలిభిరవలీఢేన వపుషా
గభీరే తే నాభీసరసి కృతసఙ్గో మనసిజః |
సముత్తస్థౌ తస్మాదచలతనయే ధూమలతికా
జనస్తాం జానీతే జనని తవ రోమావలిరితి | | ౭౬ | |
యదేతత్కాలిన్దీతనుతరతరఙ్గాకృతి శివే
కృశే మధ్యే కిం చిజ్జనని తవ తద్భాతి సుధియాం |
విమర్దాదన్యోఅన్యం కుచకలశయోరన్తరగతం
తనూభూతం వ్యోమ ప్రవిశదివ నాభీకుహరిణీం | | ౭౭ | |
స్థిరో గఙ్గావర్తః స్తనముకులరోమావలిలతా-
కలావాలం కుణ్డం కుసుమశరతేజోహుతభుజః |
రతేర్లీలాగారం కిం అపి తవ నాభీతి గిరిజే
బిలద్వారం సిద్ధేర్గిరిశనయనానాం విజయతే | | ౭౮ | |
నిసర్గక్షీణస్య స్తనతటభరేణ క్లమజుషో
నమన్మూర్తేర్నాభౌ బలిషు శనకైస్త్రుట్యతఏ ఇవ |
చిరం తే మధ్యస్య త్రుటితతటినీతీరతరుణా
సమావస్థాస్థేమ్నో భవతు కుశలం శైలతనయే | | ౭౯ | |
కుచౌ సద్యః స్విద్యత్తటఘటితకూర్పాసభిదురౌ
కషన్తౌ దోర్మూలే కనకకలశాభౌ కలయతా |
తవ త్రాతుం భఙ్గాదలం ఇతి విలగ్నం తనుభువా
త్రిధా నద్ధం దేవి త్రివలి లవలీవల్లిభిరివ | | ౮౦ | |
గురుత్వం విస్తారం క్షితిధరపతిః పార్వతి నిజాన్
నితమ్బాదాచ్ఛిద్య త్వయి హరణరూపేణ నిదధే |
అతస్తే విస్తీర్ణో గురురయం అశేషాం వసుమతీం
నితమ్బప్రాగ్భారః స్థగయతి లఘుత్వం నయతి చ | | ౮౧ | |
కరీన్ద్రాణాం శుణ్డాః కనకకదలీకాణ్డపటలీమ్
ఉభాభ్యాం ఊరుభ్యాం ఉభయం అపి నిర్జిత్య భవతీ |
సువృత్తాభ్యాం పత్యుః ప్రణతికఠినాభ్యాం గిరిసుతే
విజిగ్యే జానుభ్యాం విబుధకరికుమ్భద్వయం అపి | | ౮౨ | |
పరాజేతుం రుద్రం ద్విగుణశరగర్భౌ గిరిసుతే
నిషఙ్గౌ జఙ్ఘే తే విషమవిశిఖో బాఢం అకృత |
యదగ్రే దృశ్యన్తే దశశరఫలాః పాదయుగలీ-
నఖాగ్రచ్ఛద్మానః సురముకుటశాణైకనిశితాః | | ౮౩ | |
శ్రుతీనాం మూర్ధానో దధతి తవ యౌ శేఖరతయా
మమాప్యేతౌ మాతః శిరసి దయయా ధేహి చరణౌ |
యయోః పాద్యం పాథః పశుపతిజటాజూటతటినీ
యయోర్లాక్షాలక్ష్మీరరుణహరిచూడామణిరుచిః | | ౮౪ | |
నమోవాకం బ్రూమో నయనరమణీయాయ పదయోస్
తవాస్మై ద్వన్ద్వాయ స్ఫుటరుచిరసాలక్తకవతే |
అసూయత్యత్యన్తం యదభిహననాయ స్పృహయతే
పశూనాం ఈశానః ప్రమదవనకఙ్కేలితరవే | | ౮౫ | |
మృషా కృత్వా గోత్రస్ఖలనం అథ వైలక్ష్యనమితం
లలాటే భర్తారం చరణకమలే తాడయతి తే |
చిరాదన్తఃశల్యం దహనకృతం ఉన్మూలితవతా
తులాకోటిక్వాణైః కిలికిలితం ఈశానరిపుణా | | ౮౬ | |
హిమానీహన్తవ్యం హిమగిరితటాక్రాన్తిచతురౌ
నిశాయాం నిద్రాణాం నిశి చ పరభాగే చ విశదౌ |
పరం లక్ష్మీపాత్రం శ్రియం అతిసృజన్తౌ సమయినాం
సరోజం త్వత్పాదౌ జనని జయతశ్చిత్రం ఇహ కిం | | ౮౭ | |
పదం తే కాన్తీనాం ప్రపదం అపదం దేవి విపదాం
కథం నీతం సద్భిః కఠినకమఠీకర్పరతులాం |
కథం వా బాహుభ్యాం ఉపయమనకాలే పురభిదా
యదాదాయ న్యస్తం దృషది దయమానేన మనసా | | ౮౮ | |
నఖైర్నాకస్త్రీణాం కరకమలసంకోచశశిభిస్
తరూణాం దివ్యానాం హసత ఇవ తే చణ్డి చరణౌ |
ఫలాని స్వస్థేభ్యః కిసలయకరాగ్రేణ దదతాం
దరిద్రేభ్యో భద్రాం శ్రియం అనిశం అహ్నాయ దదతౌ | | ౮౯ | |
కదా కాలే మాతః కథయ కలితాలక్తకరసం
పిబేయం విద్యార్థీ తవ చరణనిర్ణేజనజలం |
ప్రకృత్యా మూకానాం అపి చ కవితాకారణతయా
యదాధత్తే వాణీముఖకమలతామ్బూలరసతాం | | ౯౦ | |
పదన్యాసక్రీడాపరిచయం ఇవారబ్ధుమనసశ్
చరన్తస్తే ఖేలం భవనకలహంసా న జహతి |
సువిక్షేపే శిక్షాం సుభగమణిమఞ్జీరరణిత-
చ్ఛలాదాచక్షాణం చరణకమలం చారుచరితే | | ౯౧ | |
అరాలా కేశేషు ప్రకృతిసరలా మన్దహసితే
శిరీషాభా చిత్తే దృషదివ కఠోరా కుచతటే |
భృశం తన్వీ మధ్యే పృథురురసిజారోహవిషయే
జగత్త్రాతుం శంభోర్జయతి కరుణా కా చిదరుణా | | ౯౨ | |
పురారాతేరన్తఃపురం అసి తతస్త్వచ్చరణయోః
సపర్యామర్యాదా తరలకరణానాం అసులభా |
తథా హ్యేతే నీతాః శతమఖముఖాః సిద్ధిం అతులాం
తవ ద్వారోపాన్తస్థితిభిరణిమాద్యాభిరమరాః | | ౯౩ | |
గతాస్తే మఞ్చత్వం ద్రుహిణహరిరుద్రేశ్వరభృతః
శివః స్వచ్ఛచ్ఛాయాఘటితకపటప్రచ్ఛదపటః |
త్వదీయానాం భాసాం ప్రతిఫలనలాభారుణతయా
శరీరీ శృఙ్గారో రస ఇవ దృశాం దోగ్ధి కుతుకం | | ౯౪ | |
కలఙ్కః కస్తూరీ రజనికరబిమ్బం జలమయం
కలాభిః కర్పూరైర్మరకతకరణ్డం నిబిడితం |
అతస్త్వద్భోగేన ప్రతిదినం ఇదం రిక్తకుహరం
విధిర్భూయోభూయో నిబిడయతి నూనం తవ కృతే | | ౯౫ | |
స్వదేహోద్భూతాభిర్ఘృణిభిరణిమాద్యాభిరభితో
నిషేవ్యే నిత్యే త్వాం అహం ఇతి సదా భావయతి యః |
కిం ఆశ్చర్యం తస్య త్రినయన్సమృద్ధిం తృణయతో
మహాసంవర్తాగ్నిర్విరచయతి నీరాజనవిధిం | | ౯౬ | |
కలత్రం వైధాత్రం కతికతి భజన్తే న కవయః
శ్రియో దేవ్యాః కో వా న భవతి పతిః కైరపి ధనైః |
మహాదేవం హిత్వా తవ సతి సతీనాం అచరమే
కుచాభ్యాం ఆసఙ్గః కురవకతరోరప్యసులభః | | ౯౭ | |
గిరాం ఆహుర్దేవీం ద్రుహిణగృహిణీం ఆగమవిదో
హరేః పత్నీం పద్మాం హరసహచారీం అద్రితనయాం |
తురీయా కాపి త్వం దురధిగమనిఃసీమమహిమా
మహామాయే విశ్వం భ్రమయసి పరబ్రహ్మమహిషి | | ౯౮ | |
సరస్వత్యా లక్ష్మ్యా విధిహరిసపత్నో విహరతే
రతేః పాతివ్రత్యం శిథిలయతి రమ్యేణ వపుషా |
చిరం జీవన్నేష క్షపితపశుపాశవ్యతికరః
పరబ్రహ్మాభిఖ్యం రసయతి రసం త్వద్భజనవాన్ | | ౯౯ | |
ప్రదీపజ్వాలాభిర్దివసకరనీరాజనవిధిః
సుధాసూతేశ్చన్ద్రోపలజలలవైరర్ఘ్యఘటనా |
స్వకీయైరమ్భోభిః సలిలనిధిసౌహిత్యకరణం
త్వదీయాభిర్వాగ్భిస్తవ జనని వాచాం స్తుతిరియం | | ౧౦౦ | |
సమానీతః పద్భ్యాం మణిముకురతాం అమ్బరమణిర్
భయాదన్తర్బద్ధస్తిమితకిరణశ్రేణిమసృణః |
దధాతి త్వద్వక్త్రం ప్రతిఫలితం అశ్రాన్తివికచం
నిరాతఙ్కం చన్ద్రాన్నిజహృదయపఙ్కేరుహం ఇవ | | ౧౦౧ | |
సముద్భూతస్థూలస్తనభరం ఉరశ్చారు హసితం
కటాక్షే కన్దర్పః కుసుమితకదమ్బద్యుతివపుః |
హరస్య త్వద్భ్రాన్తిం మనసి జనయాం ఆస మదనో
భవత్యా యే భక్తాః పరిణతిరమీషాం ఇయం ఉమే | | ౧౦౨ | |
నిధే నిత్యస్మేరే నిరవధిగుణే నీతినిపుణే
నిరాఘాతజ్ఞానే నియమపరచిత్తైకనిలయే |
నియత్యా నిర్ముక్తే నిఖిలనిగమాన్తస్తుతిపదే
నిరాతఙ్కే నిత్యే నిగమయ మమాపి స్తుతిం ఇమాం | | ౧౦౩ | |
Saturday, July 23, 2011
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments:
Post a Comment